Odwagi! – podsumowanie roku, podsumowanie życia

 Rok 2020 był to dziwny rok, w którym rozmaite znaki na niebie i ziemi zwiastowały jakoweś klęski i nadzwyczajne zdarzenia.
Dziwny i trudny. Był rokiem burzy, ale też rokiem ludzkiej solidarności. I może kiedyś, za wiele lat ocenimy go jako przełomowy.

W 2020 roku po raz pierwszy szeroko pojęte społeczeństwo zdało sobie sprawę z tego, jak blisko katastrofy klimatycznej jesteśmy. Widmo śmierci miliardów ludzi zajrzało nam w oczy. Ale jednocześnie wyprodukowaliśmy pierwszy raz na skalę użytkową mięso z labu – bez zabijania zwierząt i z ograniczonym śladem węglowym. Oraz Impossible Pork, które jest ponoć nie do odróżnienia od wieprzowiny. Powstają urządzenia typu Climate Trace umożliwiające śledzenie emisji, a napędzane wodorem samoloty są już w zasięgu ręki… to znaczy trzech lat.

Kryzys gospodarczy, ukryta inflacja i niepokoje społeczne (nie tylko w Polsce) wpływają na poczucie bezpieczeństwa – podobnie jak pandemia. Ale na COVID-19 mamy już szczepionki, a niepokoje społeczne i protesty mogą prowadzić do zmian na lepsze, co pokazuje przykład Argentyny. Czy wcześniej Irlandii.

Dokąd idzie Polska? Nie wiemy. Wiemy, że w 2020 roku państwowe przedsiębiorstwo naftowe zajmowało się wykupywaniem niezależnych mediów, a tuż przed imprezą sylwestrową, która była i nie była jednocześnie – BFG poinformował o przymusowej nacjonalizacji Idea Banku.

O sporach ideowych dzielących nasz kraj pisać nie będę. Polskie blogi, perfumerie, sklepy internetowe starają się stać obok. Zachowywać kruchą neutralność światopoglądową. Częściowo z przekonania o etyczności takiego postępowania, częściowo z lęku przed utratą klientów albo wręcz fizycznym atakiem na mienie i osoby. Właściciele, managerowie, pracownicy często wybierają rozdział sfery prywatnej od służbowej.

I jest to trudny wybór, bo o ile poglądy polityczne czy gospodarcze faktycznie nic nie wnoszą do tematyki bloga o perfumach czy do sposobu funkcjonowania perfumerii z punktu widzenia klienta, o tyle w przypadku kwestii społecznych takich jak rasizm, dyskryminacja ze względu na religię czy orientację, dehumanizacja mniejszości, czy wreszcie kwestia zmuszania ludzi do poświęcania życia i zdrowia dla urodzenia dziecka – ta granica nie jest tak prosta do postawienia. Bo nie chcemy być jak profesor Sonnenbruch z „Niemców” Kruczkowskiego, który nie dyskryminuje i nie popiera dyskryminacji, ale milczy…

Żyjemy w trudnych czasach. W czasach, w których bierność i milczenie stają się stanowiskiem. Cytując niesławnego kasztelana Józefa Ankwicza: milczenie oznacza zgodę.

Firmy zagraniczne, duże korporacje o ustabilizowanej pozycji na rynku, ale też mniejsze – takie szczycące się zaangażowaniem społecznym i etyką pracy; coraz częściej symbolicznie deklarują swoje poparcie dla wybranych idei wprowadzając zmiany na logo, znakach graficznych, awatarach. Wywołuje to zwykle dyskusję i czasem ta dyskusja jest cenna i ważna. A czasem nie, ale dla dyskryminowanej grupy jest to sygnał. Dla dyskryminującej także.

Społeczna odpowiedzialność biznesu to temat gorący. W kontekście tolerancji i inkluzywności, w kontekście warunków pracy i w kontekście ekologii. Coraz bardziej świadomi zasad rządzących światem klienci chcą wiedzieć, komu dają swoje pieniądze. I chcą wybierać, czy dadzą je firmie wyzyskującej pracowników, eksperymentującej na zwierzętach, niszczącej środowisko i dyskryminującej mniejszości; czy firmie nie robiącej takich rzeczy. Konsumenci coraz częściej chcą dawać swoje pieniądze ludziom, którzy podzielają ich ideały. W każdą stronę.

Zaskoczeniem była dla mnie zmiana logo Perfumerii Galilu w momencie, kiedy na masową skalę ruszył protest kobiet.
Z Galilu nic mnie nie łączy. Nie ma ich w moim mieście, nie zapraszają mnie na eventy, nie podsyłają materiałów ani próbek. Kiedy piszę o perfumach z ich oferty – a piszę, bo mają fajną ofertę – to perfumy zwykle mam z innych źródeł.
Ale perfumerię obserwuję i szanuję ich konsekwentny progresywizm, stosowanie feminatywów i żeńskich końcówek kiedy, składający się głównie z kobiet, team Galilu pisze o sobie „jesteśmy otwarte” zamiast zwyczajowego „jesteśmy otwarci”.

Miałam kiedyś okazję poznać właścicielki perfumerii (wówczas dwie, teraz nie wiem, jak jest) i wsparcie dla postulatu wolności wyboru doskonale wpisuje się w obraz nowoczesnych, odważnych, konkretnych ludzi, jakimi mi się wydały.

I szanuję ich odwagę.

Ja ze swojej strony – mam mam dzieję, że bez szkody dla bloga i na pewno bez wpływu na recenzje (choć Naomi Goodsir nadal na SoS nie zagości) – chcę napisać, gdzie stoję.

• LGBT+ to ludzie. Tacy sami, jak ludzie cis het. I należy im się tyle samo praw, co innym ludziom – z prawem do zawarcia umowy prawnej zwanej małżeństwem i prawem to wspólnego wychowywania dzieci włącznie.
• Kobiety trans to kobiety. Mężczyźni trans to mężczyźni.
• Żydzi to ludzie, muzułmanie to ludzie, buddyści to ludzie, chrześcijanie to ludzie. Ateizm nie równa się nihilizmowi – takie stanowisko jest obraźliwe.
• Nawoływanie do dyskryminacji jest złem. Bez względu na pretekst. I piszę „pretekst”, a nie powód, bo powodem zawsze jest to, że ktoś jest człowiekiem złym albo głupim. Preteksty są różne.
• Powielanie dezinformacji dotyczącej szczepień i propagowanie wszelkich alt medów jest złem. Robi realną krzywdę ludziom. Czasem zabija.
• I ostatnie: nikt nie ma prawa zmuszać rodziców (nie tylko kobiet) do heroizmu. Do ryzykowania życia i zdrowia. Do znoszenia tortury przyglądania się cierpieniom i śmierci dzieci.

To nie jest perfumeryjne podsumowanie roku.
Podsumowanie nadejdzie, kiedy je napiszę, a napiszę, kiedy skończę świętować Nowy Rok, czyli najwcześniej w poniedziałek. To jest post, w którym staram się być przyzwoitym człowiekiem. Choć nie zawsze się to opłaca.

I pewnie nie tego się po mnie spodziewaliście w Nowym Roku. Ale to nie są czasy, w których możemy pozwolić sobie na komfort milczenia.