Nie boję się niczego – Wywiad z Olivierem Durbano, część trzecia – ostatnia

Dziś trzecia – ostatnia część mojej rozmowy z Olivierem Durbano. Oraz obiecana niespodzianka.

Pierwszą część znajdziecie tu: Część 1

Drugą tu: Część 2

Zapraszam!

Nie szukam zrozumienia

Klaudia Heintze: Olivierze, a gdybyśmy teraz nie przeprowadzali wywiadu; jak myślisz, o czym rozmawialibyśmy?

Olivier Durbano: Dokładnie o tym samym. Jestem pewien!

KH: Rozmawiamy o perfumach i emocjach. Perfumy to sztuka bardzo intymna. Doznania na własnej, nagiej skórze. Był może dlatego właśnie robisz perfumy i być może dlatego właśnie o perfumach lubisz rozmawiać.

OD: Tak! Oczywiście, że tak! I jeszcze dlatego, że perfumy to coś, co rozumiesz, ale tak naprawdę nie rozumiesz. Bo zawsze jest w perfumach coś, czego nie możesz kontrolować. Co po prostu czujesz i żadne próby zrozumienia nie dadzą ci nad tym władzy. Rozmowa o perfumach daje mi szansę powiedzenia: poczuj to. A czucie to emocje. Swego rodzaju smutkiem napełnia mnie kontakt z ludźmi, którzy próbują wszystko zrozumieć, i wiedzieć, i zrozumieć, i wiedzieć. Bo zrozumienie wcale nie otwiera drzwi do czucia; do emocji.

KH: Masz zadziwiającą zdolność do tego, by nie zadawać niepotrzebnych pytań. Nie wiem, czy potrafię to jasno wyjaśnić, ale myślę, że masz dar dystansu do żądzy badania. Dostrzegasz rzeczy i nie czujesz potrzeby dotykania ich, zgłębiania, rozbierania na czynniki pierwsze. Po prostu akceptujesz to, że istnieją.

OD: Tak. Nie szukam zrozumienia. Bo jeśli musisz zrozumieć, to może dlatego, że niewystarczająco akceptujesz?

Życie jest rodzajem gry. Zainteresowanie, potrzeba badania to rodzaj niewygody. Bywa zabawą, ale jest zarazem dyskomfortem.

KH: I w związku z tym…

OD: [śmiech] No przecież nie wiem! Tak wygląda to dla mnie, ale wcale nie twierdzę, że wszyscy muszą czuć tak samo. Jedynym, co możemy wrobić jest podzielenie się doświadczeniami. Ludzie miewają różne osobowości i różne historie. Nie twierdzę więc, że jest jak rzekłem i basta. Ale dzielę doświadczenia. Dlatego tak ważny jest dialog i uczenie się z tych doświadczeń i emocji, które są jego przedmiotem. A potem dzielę się tym, czego się nauczyłem.

O recenzowaniu perfum

KH: Pamiętasz, jak się poznaliśmy? Napisałeś do mnie na Facebooku…

OD: Pamiętam!

KH: I napisałeś, że czytujesz moje recenzje i że jesteś poruszony.

OD: Tak.

KH: Pisanie recenzji jest zawsze próbą wyjaśnienia. Taka natura tej formy. Moje recenzje są dziwne, bo moje recenzje to także emocje. Nie tylko analiza. Pozwalam sobie na emocje i malowanie tych emocji słowem. Ale to nie jest norma. Co sądzisz o recenzjach analitycznych?

OD: One są takie, bo ich autorzy nie mają specjalnego wyboru. Taki mają typ intelektu. A ja nie muszę tego osądzać. Nawet jeśli tego nie czuję, to akceptuję to, że jesteśmy różni. Bardziej komfortowo czuję się obcując z emocjami, niż z chłodna analizą, ale analiza też może być interesująca. I możesz się czegoś dowiedzieć.

KH: Dowiedzieć o czymś, co sam stworzyłeś.

OD: Oczywiście! Nie raz mi się zdarzyło! [śmiech]

KH: Twoje perfumy są bardzo synestetyczne. Mają charakterystyczne barwy; mają historie, których częścią jest także moc przypisywana kamieniom. Sposób, w jaki odbieramy zapach mówi wiele o tym, jak działa nasz mózg. Ale sposób, w jaki tworzymy zapach i to, z jaką powiążemy go opowieścią mówi o sposobie funkcjonowania mózgu tyle samo, albo i więcej. Czy jesteś synestetykiem?

OD: Nie bardzo. Po prostu mam świadomość, że wszystko ma znaczenie. Kolory, które wybieram nie są przypadkowe. Wybieram je intencjonalnie – ze względu na ich symbolikę. Jestem też jubilerem i rozmowa o kamieniu w oderwaniu od jego kolorów jest dla mnie nie do pomyślenia. Dlatego tak ważne jest dla mnie, żeby perfumy miały właściwy kolor – kolor kamienia, którego nazwę noszą.

KH: Ale zanim powstaną perfumy, którym możesz nadać kolor kamienia, przekładasz kamień na opowieść, a opowieść na zapach. To wydaje się być pewien rodzaj synestezji.

OD: Może… Sam już nie wiem! [śmiech] I wcale nie chcę wiedzieć.

KH: Nie musisz wiedzieć.

OD: Nie muszę i tak jest lepiej. Dla mnie to sfera kreacji. Sztuka. Sztuka i emocje są ok. Reszta to nie moja robota. Mam, oczywiście, jakieś opinie i wyobrażania dotyczące moich perfum., ale wolę je zatrzymać dla siebie. Bo nie jest moją robotą posiadanie opinii. Zachowuję więc wolność zatrzymywania ich dla siebie.

KH: Dając zarazem osobom odbierającym Twoje perfumy wolność posiadania ich własnych opinii.

OD: Tak. Dokładnie.

O istnieniu dzieła

KH: Jak, wobec tego, czujesz się spotykając kogoś, kto mówi: Stworzyłeś zapach mojego życia; jesteś dla mnie kimś ważnym.

OD: Jesteśmy ważni razem!

KH: Tak. to brzmi jak Ty.

OD: Ale ja tak naprawdę myślę.

KH: I dlatego właśnie brzmi to tak bardzo po Twojemu.

OD: Bo prawda jest taka, że sami jesteśmy niczym. Ważne jest to, żeby potrafić być ze sobą; ale nawet kiedy jesteśmy sami, tworzą nas relacje z ludźmi wokół. Dlatego tak bardzo lubię mieszkać w wielkim mieście, bo w mieście nawet kiedy jestem sam, czuję ludzi wokół. I tak jest z wszystkim. Nic nie istnieje samodzielnie. Tworzenie nie ma sensu bez ludzi. Obraz jest niczym bez kogoś, kto go zobaczy. Przedstawienie jest niczym bez widza.

KH: Książka jest niczym bez czytelnika?

OD: Tak. To dotyczy wszystkiego. Życia.

Proste rzeczy

KH: Jakie emocje chciałbyś wywoływać swoimi perfumami?

OD: Wszelakie. Oczywiście lepiej, jeśli są pozytywne i piękne… I mam nadzieję, że takie są! Ale w życiu – nie tylko w sztuce, ale w życiu w ogóle – potrzebujemy różnych emocji. Nie tylko pozytywnych. Smutek jest sposobem trawienia wydarzeń. I jest nam potrzebny. Choć kiedy już strawimy lepiej jest znów odczuwać emocje pozytywne. [śmiech]

Odbiór perfum zależy przecież także od nastroju. Czasem można wrócić do znanego zapachu i poczuć coś innego. Coś, czego nie czuliśmy wcześniej. Bieżące wydarzenia mogą spowodować, że jednego dnia perfumy obudzą smutek, a już tydzień później wywołują zupełnie inne uczucia.

KH: Dziękuję Ci bardzo za tę rozmowę. Dotarliśmy do momentu, w którym czuję, że powiedzieliśmy coś, co ją podsumowuje. Czy chciałbyś powiedzieć coś czytelnikom? Czymś się podzielić?

OD: Taaak, ale nie chcę być nudnym nauczycielem.

KH: Ależ nie krępuj się!

OD: Nieeee. Nie, bo ja nie mam żadnych uniwersalnych nauk, które kierowałbym do innych. Chciałbym powiedzieć, że ważne jest, żebyśmy byli uważni. My – nie ktoś. Ja też. Żebyśmy mieli odwagę skupić się na sobie. Bo kiedy mamy problem, to zazwyczaj naszym problemem jesteśmy my sami. Największym moim problemem jestem zawsze ja.

Starajmy się być wyrozumiali. Dla siebie także. To daje nam pewnego rodzaju kontrolę. Nad tym, co mówimy, co robimy.

KH: W znaczeniu – jeśli chcesz zmienić świat, zacznij od siebie?

OD: Oczywiście! Spójrz jak łatwo jest zwalać winę na innych. Jak łatwo powiedzieć: to nie ja, to świat, to politycy, to źli ludzie, to to albo tamto… Owszem, świat bywa podły, ludzie bywają źli, ale czy możesz to zmienić? Nie możesz. To czemu się nie uśmiechnąć i nie powiedzieć sobie wprost: to nie moja wina? A jeśli chcesz coś zmieniać, zmień siebie. To za siebie odpowiadasz, nie za innych.

KH: Ten wywiad jest dla mnie trudny. Dlatego, że sporo z tego, co mówisz, to są dokładnie te rzeczy, które sama powtarzam. Kiedy to napiszę, nikt mi nie uwierzy, że przeprowadziłam ten wywiad, bo przecież piszę to samo, co zawsze.

OD: [śmiech] Bo to są proste rzeczy. Proste, oczywiste wręcz, ale kiedy spróbujesz tak żyć, okazuje się, że to wcale nie jest takie łatwe. Najprostsze rozwiązania są najtrudniejsze do wdrożenia.

KH: Są proste, ale ludzie raczej tego nie mówią. Nie mówią głośno.

OD: I my, kiedy to mówimy – głośno – nawet wtedy jesteśmy pełni wątpliwości. To wydaje się proste. Ale trudno jest znaleźć słowa. I życie zgodnie z tą zasadą też jest pozornie proste, ale tak naprawdę jest drogą, która nie ma końca. Trzeba być uważnym, żeby się nie zgubić.

KH: Czy ty się czegoś boisz, Olivierze?

OD: Niczego. A może nie tak. Staram się nie bać niczego.

Wiesz… Opowiem Ci coś. W poniedziałek nie potrafiłem zamknąć walizki. Nie byłem wstanie. [wywiad nagrywany był po zamachach w Paryżu] Nie byłem gotów na to, by opuścić Paryż. Ale wiedziałam, że jadę do Polski, do Warszawy – bo tylko Warszawę znam – i wiedziałam, że ludzie są tu mili, dobrzy, ciepli. I być może, gdybym udawał się do kraju, z którym mam mniej miłe wspomnienia, odwołałbym podróż.

Przyjechałem. I dziś jestem w zupełnie innym nastroju, niż wczoraj. Dziękuję.

***

Dziękuję Wam za czas poświęcony na lekturę. mam nadzieję, że wywiad Wam się spodobał.

Niespodzianka

Osoby, które zaintrygowała „Księga utraconych zapachów” wspomniana w pierwszej części rozmowy z Olivierem, zapraszam do udziału w kolejnym rozdaniu.

Trzy egzemplarze „Księgi utraconych zapachów” M.J. Rose czekają na obserwatorów SoS.

Pierwszy powędruje do osoby, która zgłosi się jako pierwsza. Dwa pozostałe rozlosuję wśród osób, które wyrażą zainteresowanie w komentarzu pod postem.

Zgłaszać się można do niedzieli 27 marca włącznie.

Nie trzeba niczego udostępniać, choć podzielenie się ulubioną recenzją wywiadem na FB lub gdzie indziej jest zawsze miłe.

• Autorem zdjęć 1 i 3 jest Michał Dagajew. Strona autora: www.dagajew.eu
• Zdjęcie ostatnie pochodzi  ze spotkania z Olivueram Durbano w Domu perfumeryjnym Quality Missala i udostępnione mi zostało przez Gospodarzy wydarzenia. nie potrafiłam sobie odmówić przyjemności zamieszczenia go.